Roli i pushtetit vendor në përmirësimin e barazisë gjinore

Përmirësimi i barazisë gjinore në të gjitha fushat është përgjegjësi si e qeverisjes qendrore ashtu edhe asaj vendore. Barazi gjinore do të thotë që gratë dhe burrat gëzojnë të njëjtin status dhe kanë mundësi të barabarta për të realizuar të drejtat dhe potencialin e tyre të plotë njerëzor për të kontribuar në zhvillimin kombëtar, politik, ekonomik, social dhe kulturor dhe për të përfituar nga rezultatet. Qëllimi i politikave për barazinë gjinore është të mbështesë arritjen e barazisë midis grave dhe burrave për të siguruar zhvillim të qëndrueshëm. Për të avancuar pjesëmarrjen e barabartë të grave me burrat si vendimmarrës, në formësimin e zhvillimit të qëndrueshëm të shoqërive të tyre, i jepet rëndësi mbështetjes së grave dhe vajzave në realizimin e të drejtave të tyre të plota njerëzore. Për të siguruar drejtësi, shpesh nevojiten masa për të kompensuar disavantazhet historike dhe sociale që pengojnë gratë dhe burrat të veprojnë ndryshe si të barabartë dhe në këtë kontekst roli i pushtetit vendor, krahas atij qendror dhe aktorëve të tjerë, është shumë i rëndësishëm.

Fillimisht besohej se barazia mund të arrihej thjesht duke u dhënë grave dhe burrave të njëjtat mundësi. Megjithatë, u zbulua se i njëjti trajtim nuk jepte domosdoshmërisht rezultate të barabarta. Sot, koncepti i barazisë pranon se gratë dhe burrat ndonjëherë mund të kërkojnë trajtim të ndryshëm për të arritur rezultate të ngjashme, për shkak të kushteve të ndryshme të jetës ose për të kompensuar diskriminimin e kaluar. Barazia gjinore është pjesë integrale e politikave, programeve dhe projekteve të hartuara dhe zbatuara nga pushteti vendor. Trajtimi i barazisë gjinore kërkon që pikëpamjet, interesat dhe nevojat e grave të përcaktojnë agjendën e zhvillimit rajonal po aq sa ajo e burrave, dhe që kjo agjendë të mbështesë përparimin drejt marrëdhënieve më të barabarta midis grave dhe burrave në të gjitha fushat.

Arritja e barazisë gjinore kërkon para së gjithash që pushteti vendor të kuptojë se politikat, programet dhe projektet ndikojnë në mënyrë dhe në nivele të ndryshme tek gratë dhe tek burrat. Gratë dhe burrat kanë perspektiva, nevoja, interesa, role dhe burime të ndryshme – ndaj duhet që politikat, programet dhe projektet e hartuara dhe zbatuara në nivel lokal të adresojnë dallimet në përvojat dhe situatat midis dhe midis grave dhe burrave. Arritja e barazisë gjinore nuk do të thotë që gratë të bëhen të njëjta me burrat. Barazia do të thotë që të drejtat apo mundësitë e dikujt nuk varen nga të qenit mashkull apo femër.

Politikat vendore janë të rëndësishme jo vetëm në garantimin e barazisë dhe drejtësisë mes të dy gjinive në të gjitha fushat por, para së gjithash dhe sidomos në fuqizimin e grupeve më të dobëta.  Fuqizimi ka të bëjë me marrjen e kontrollit mbi jetën e njerëzve – si femrat ashtu edhe meshkujt: vendosjen e agjendave të tyre, fitimin e aftësive, ndërtimin e vetëbesimit, zgjidhjen e problemeve dhe zhvillimin e mbështetjes te vetja. Edhe pse krijohet përshtypje e gabuar, ai nuk është vetëm një proces individual, por edhe kolektiv, social dhe politik, dhe mbi të gjitha është edhe një rezultat.

Janë vetë gratë kryesoret që ndikojnë në fuqizimin e vetë atyre, megjithatë, institucionet, duke përfshirë strukturat e pushtetit vendor, mund të mbështesin procese që zhvillojnë dhe rrisin vetëbesimin e grave, që ka lidhje të drejtëpërdrejtë me fuqizimin e tyre ekonomik. Është përgjegjësi e pushtetit lokal të hartojë dhe zbatojë politika me qasje vendore që synojnë reduktimin e pabarazive gjinore në aksesin dhe kontrollin mbi burimet dhe përfitimet e zhvillimit.

Fuqizimi i grave është thelbësor për arritjen e barazisë gjinore. Nëpërmjet fuqizimit, gratë ndërgjegjësohen për marrëdhëniet e pabarabarta të pushtetit, fitojnë kontrollin mbi jetën e tyre dhe fitojnë një zë më të madh për të kapërcyer pabarazinë në shtëpinë e tyre, vendin e punës dhe komunitetin.

Promovimi i pjesëmarrjes së barabartë të grave si agjente shkëmbimi në proceset ekonomike, sociale dhe politike është thelbësor për arritjen e barazisë gjinore. Pjesëmarrja e barabartë shkon përtej numrave. Ai përfshin të drejtën e barabartë të grave për të artikuluar nevojat dhe interesat e tyre, si dhe vizionin e tyre për shoqërinë, dhe për të formësuar vendimet që ndikojnë në jetën e tyre, pavarësisht nga konteksti kulturor ku ata jetojnë.

“Integrimi gjinor në politikat socio-ekonomike të bashkive në qarkun e Lezhës”, projekti i zbatuar nga Together for Life, është mbështetur nga Reactor - Research in Action dhe partnerët e tyre përmes Aksionit "Përforcimi i Barazisë Gjinore përmes Procesit të Anëtarësimit në BE". Ky Aksion financohet nga Bashkimi Evropian dhe bashkëfinancohet nga Suedia.

Ky publikim është prodhuar me mbështetjen financiare të Bashkimit Evropian dhe bashkëfinancuar nga Suedia. Përmbajtja e tij është përgjegjësi e vetme e Together for Life dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Bashkimit Evropian ose Suedisë.